Mijn moeder

coachfriend persoonlijke en online coaching

In 2013 werden mijn zus en ik plotseling mantelzorger van mijn moeder. Tot dat moment leefde ze een actief leven. Ze was zelfstandig en gezond. Opeens was dat weg. Het overviel mijn zus en mij in ons drukke leven met werk en gezin. Het betekende voor ons beide dat we meteen in actie moesten komen. Er moest van alles worden georganiseerd en geregeld.

Emoties
Voor stilstaan bij de emotionele invloed die dit op mij had was nauwelijks ruimte. Nu ik er op terugkijk zie ik dat er geen moment van afscheid nemen is geweest. Ik heb geen afscheid genomen van de moeder die ze voor mij is geweest. Geen afscheid van de relatie die we als zoon en moeder met elkaar hadden. In de crisissituaties met mijn moeder die volgden zag ik mijzelf vooral rationeel en actief handelen. Er was een moment waarop mijn zus tegen mij zei: ‘maar voel jij dan niks?’. Ik denk dat mijn handelen inderdaad die bedoeling had: niet stilstaan en vooral doorgaan, zodat mijn emoties hanteerbaar bleven. Daardoor heb ik het rouwen over ’het verlies’ onbewust uitgesteld.

Mijn moeder is nu 80 jaar en heeft Corona. Ze woont in een verzorgingshuis waar ze liefdevol verpleegd wordt. Nu ze corona heeft en ik me zorgen maak over hoe ze dat gaat doorstaan moet ik aan dat moment in 2013 terugdenken, toen ze plotseling niet meer voor zichzelf kon zorgen. En wat ik daar van geleerd heb.

Bewondering
Als mijn volwassen dochters nu iets meemaken in hun leven of werk dan komt vaak de gedachte bij me op dat ze dit niet meer met hun oma kunnen delen omdat die dat niet meer kan begrijpen. En als ik langs de woning wandel waar ze na haar pensioen met plezier woonde, en waar ik vaak van haar kookkunsten kwam genieten, dan denk ik terug aan wie ze was en hoe trots ik op haar ben. Ze toonde in haar leven veel veerkracht in de wijze waarop ze met tegenslag omging. Ze heeft als alleenstaande moeder mijn zus en mij opgevoed. En ik was geen gemakkelijke zoon in mijn puberteit! Ze heeft geen gemakkelijk leven gehad en zich daar bewonderenswaardig doorheen geslagen. Ik merk dat nu emoties en verdriet bij me bovenkomen terwijl ik dit schrijf.

Schuldgevoel
Ik probeer mijn moeder wekelijks te bezoeken. Als we elkaar zien is er weinig verbinding en contact Ze leeft in haar eigen binnenwereld, met liefdevolle verpleging die haar geweldig verzorgt. Ze slaapt veel en praat heel weinig. Gelukkig herkent ze me wel als ik op bezoek kom. Dat we al een hele lange periode samen niet naar buiten mogen door Covid 19 helpt ook niet om de bezoeken wat plezieriger voor ons beiden te maken.

Ik merk weestand en tegenzin als ik naar haar toe ga. Soms zou ik willen dat het voorbij was. Het is pijnlijk om steeds opnieuw te zien dat haar persoonlijkheid is verdwenen terwijl ze er fysiek nog is. Ik weet dat ze het verschrikkelijk had gevonden als ze had geweten dat haar dit zou overkomen. Haar verlies aan decorum is confronterend om te ervaren. Mijn moeder was altijd voorkomend, ze zag er verzorgd uit. Ik vind het vreselijk om te zien hoe ze er nu soms bij zit. De pijn die ik telkens na het bezoek ervaar zou ik liever ontlopen door niet meer naar haar toe te gaan. Ik voel me er dan meteen schuldig over dat ik dat denk. Ik merk dat ik vaak denk ‘dat ik dat niet mag denken’.

Toch kies ik er meestal voor om wél bij haar op bezoek te gaan, met mijn tegenzin onder mijn arm. Eigenlijk doe ik het niet voor haar maar voor mezelf. Omdat ik het belangrijk en waardevol vind om een ‘goede zoon’ te zijn. Bewust kiezen voor gedrag dat past bij mijn waarden helpt me om niet in die weerstand te blijven hangen. Ervaring heeft me geleerd dat ik onnodig veel energie verlies als ik blijf vasthouden aan mijn weerstand.

Rouwen
Twee jaar gelden werd ik gebeld door de verpleging dat mijn moeder een helder moment had. Meteen liet ik alles vallen en ben naar haar toe gegaan. We hadden weer echt verbinding en contact met elkaar. Ze stelde vragen en was geïnteresseerd in mij en mijn gezin. Het leek alsof mijn moeder even terug was. Wat had ik dat gemist! Het was een dubbel gevoel, fijn en pijnlijk tegelijk. Ik was heel blij dat ik weer even met haar kon praten. Tegelijk was ik me er bewust van dat ze morgen weer verdwenen zou zijn. Het was een vreemde ervaring die ik voor geen goud had willen missen. Nu realiseer ik me dat dat een soort afscheid was, straks gevolgd door een tweede afscheid als ze er niet meer is.

Medaille
Ik vertelde al dat ik in mijn jeugd soms opstandig was. Dat moet moeilijk zijn geweest voor haar. Ze had als alleenstaande ouder al genoeg te stellen met het zorgen voor een inkomen en het opvoeden van twee jonge kinderen.

Onze verbinding werd veel intenser nadat we allebei een persoonlijk ontwikkelingstraject doormaakten. Ik vond het heel inspirerend om te zien hoe mijn moeder op oudere leeftijd een nieuwe draai aan haar leven gaf. En ik ging haar levenswijsheid beter zien. Ze liet in haar gedrag en keuzes duidelijk zien wat voor haar belangrijk was. Ze ging nieuwe vaardigheden leren en stopte plotseling, na 50 jaar, met roken!

De bewondering die ik voel en de dankbaarheid voor wie mijn moeder voor mij is geweest, is één kant van de medaille. De pijn die ik voel als ik naar haar toe ga, dezelfde pijn die ik probeer te ontlopen met de gedachte dat ik liever niet op bezoek wil, is de andere kant van de medaille. Dankbaarheid en pijn zijn de twee zijden van dezelfde medaille. Ze gaan hand in hand. De liefde voor mijn moeder is belangrijk voor me, en daarom doet het pijn om haar te zien in haar huidige situatie. Maar daardoor ontstaat ook de bereidheid om die pijn te verdragen. Het één is onverbrekelijk met het ander verbonden.

Waardevolle opbrengsten
Door het zorgen voor mijn moeder heb ik ook hele waardevolle ervaringen opgedaan. Ik ben blij met de waarden die ze me heeft meegegeven in haar wijze van opvoeden. Ze gaf me altijd vertrouwen en veel ruimte om me te ontwikkelen tot wie ik nu ben. In het zorgen voor haar kan ik mijn dankbaarheid daarvoor vormgeven. Ik ben trots op mezelf dat ik die zorgzaamheid in me heb. Mijn zus en ik zijn een goed team, ondanks onze diversiteit. Het samen zorgen voor onze moeder heeft onze relatie verdiept.

Een ander gevolg van het mantelzorgen is dat ik de dingen die belangrijk voor me zijn niet meer uitstel. Een voorbeeld daarvan is motorrijden. Ik gebruik elke gelegenheid om met de motor te reizen zolang ik dat fysiek nog kan. En dingen die ik op mijn hart heb houd ik niet langer meer voor me. Ik spreek het uit. Door het mantelzorgen ben ik milder en vriendelijker voor mezelf geworden. En daar is mijn omgeving ook blij mee!

Ik zie bij mijn schoonouders ook dat ze steeds meer gezondheidsproblemen krijgen. Ook mijn vrouw is nu dus mantelzorger en we praten daar veel over. Zoals veel ouderen waren ook haar ouders er niet op voorbereid. Ze worden telkens overvallen door nieuwe stressvolle gebeurtenissen. Door de zorgen en stress die dat met zich meebrengt wordt het steeds moelijker voor ze om te kijken naar wat ze willen en wat nog wél kan.

De gebeurtenissen met mijn moeder en haar ouders hebben ons de kwetsbaarheid van het leven laten zien. Daardoor zijn we zelf meer bewust gaan nadenken over ons eigen proces van ouder worden en welke keuzes we daarin willen maken. Mijn vrouw en ik hebben daar gesprekken over en delen dat met onze dochters.

Inspiratie
Nadat mijn moeder in het verzorgingshuis ging wonen werd het voor mij en mijn zus rustiger als mantelzorgers. Het gaf mij ruimte om na te denken over de vraag waarom het plotseling ‘moeten’ zorgen voor mijn moeder me zo overviel. Hoe moest dat niet zijn voor al die andere mantelzorgers? Wordt het sommigen niet teveel? Lukt het hen wel om grenzen te stellen? Komen ze nog voldoende aan hun eigen wensen en verlangens toe?

In mijn beroep als coach en trainer begeleid ik mensen op hun weg naar wat zij belangrijk vinden in hun leven en werk. Bij cliënten zie ik vaak hun worsteling met de balans tussen hun draaglast en hun draagkracht. Hun aandacht en inspanningen zijn vooral gericht op het blijven volhouden in de (ijdele) hoop dat het een keer beter wordt.

De oplossingen worden vooral gezocht bij het verminderen van de draaglast. Er is helaas weinig oog voor het versterken van draagkracht en veerkracht. Ze blijven veel van zichzelf eisen en vragen weinig van anderen. Ze vinden het moeilijk om aandacht voor zichzelf te hebben. Ook ik was mezelf daarin tegengekomen als mantelzorger van mijn moeder.

Mijn persoonlijke ervaringen als mantelzorger zijn een inspiratiebron voor me geworden. Ik ben me er van bewust dat ik veel steun heb gehad aan de vaardigheden die ik in mijn vak heb geleerd. Nu geef ik trainingen en cursussen aan zorgprofessionals en aan mensen die voor een ander zorgen. En ik coach mantelzorgers die zich zwaar belast voelen, om ze te helpen uit hun ‘overleefstand’ te komen. Zodat ze weer vitaal en veerkrachtig met de zorgsituatie kunnen omgaan.

Gelukkig gaat het weer de goede kant op met mijn moeder. Haar gezondheid blijkt gelukkig nog heel robuust te zijn! Ik hoop snel weer bij haar op bezoek te gaan.

Richard Koekoek

In 2013 werden mijn zus en ik plotseling mantelzorger van mijn moeder. Tot dat moment leefde ze een actief leven. Ze was zelfstandig en gezond. Opeens was dat weg. Het overviel mijn zus en mij in ons drukke leven met werk en gezin. Het betekende voor ons beide dat we meteen in actie moesten komen. Er moest van alles worden georganiseerd en geregeld.

Emoties
Voor stilstaan bij de emotionele invloed die dit op mij had was nauwelijks ruimte. Nu ik er op terugkijk zie ik dat er geen moment van afscheid nemen is geweest. Ik heb geen afscheid genomen van de moeder die ze voor mij is geweest. Geen afscheid van de relatie die we als zoon en moeder met elkaar hadden. In de crisissituaties met mijn moeder die volgden zag ik mijzelf vooral rationeel en actief handelen. Er was een moment waarop mijn zus tegen mij zei: ‘maar voel jij dan niks?’. Ik denk dat mijn handelen inderdaad die bedoeling had: niet stilstaan en vooral doorgaan, zodat mijn emoties hanteerbaar bleven. Daardoor heb ik het rouwen over ’het verlies’ onbewust uitgesteld.

Mijn moeder is nu 80 jaar en heeft Corona. Ze woont in een verzorgingshuis waar ze liefdevol verpleegd wordt. Nu ze corona heeft en ik me zorgen maak over hoe ze dat gaat doorstaan moet ik aan dat moment in 2013 terugdenken, toen ze plotseling niet meer voor zichzelf kon zorgen. En wat ik daar van geleerd heb.

Bewondering
Als mijn volwassen dochters nu iets meemaken in hun leven of werk dan komt vaak de gedachte bij me op dat ze dit niet meer met hun oma kunnen delen omdat die dat niet meer kan begrijpen. En als ik langs de woning wandel waar ze na haar pensioen met plezier woonde, en waar ik vaak van haar kookkunsten kwam genieten, dan denk ik terug aan wie ze was en hoe trots ik op haar ben. Ze toonde in haar leven veel veerkracht in de wijze waarop ze met tegenslag omging. Ze heeft als alleenstaande moeder mijn zus en mij opgevoed. En ik was geen gemakkelijke zoon in mijn puberteit! Ze heeft geen gemakkelijk leven gehad en zich daar bewonderenswaardig doorheen geslagen. Ik merk dat nu emoties en verdriet bij me bovenkomen terwijl ik dit schrijf.

Schuldgevoel
Ik probeer mijn moeder wekelijks te bezoeken. Als we elkaar zien is er weinig verbinding en contact Ze leeft in haar eigen binnenwereld, met liefdevolle verpleging die haar geweldig verzorgt. Ze slaapt veel en praat heel weinig. Gelukkig herkent ze me wel als ik op bezoek kom. Dat we al een hele lange periode samen niet naar buiten mogen door Covid 19 helpt ook niet om de bezoeken wat plezieriger voor ons beiden te maken.

Ik merk weestand en tegenzin als ik naar haar toe ga. Soms zou ik willen dat het voorbij was. Het is pijnlijk om steeds opnieuw te zien dat haar persoonlijkheid is verdwenen terwijl ze er fysiek nog is. Ik weet dat ze het verschrikkelijk had gevonden als ze had geweten dat haar dit zou overkomen. Haar verlies aan decorum is confronterend om te ervaren. Mijn moeder was altijd voorkomend, ze zag er verzorgd uit. Ik vind het vreselijk om te zien hoe ze er nu soms bij zit. De pijn die ik telkens na het bezoek ervaar zou ik liever ontlopen door niet meer naar haar toe te gaan. Ik voel me er dan meteen schuldig over dat ik dat denk. Ik merk dat ik vaak denk ‘dat ik dat niet mag denken’.

Toch kies ik er meestal voor om wél bij haar op bezoek te gaan, met mijn tegenzin onder mijn arm. Eigenlijk doe ik het niet voor haar maar voor mezelf. Omdat ik het belangrijk en waardevol vind om een ‘goede zoon’ te zijn. Bewust kiezen voor gedrag dat past bij mijn waarden helpt me om niet in die weerstand te blijven hangen. Ervaring heeft me geleerd dat ik onnodig veel energie verlies als ik blijf vasthouden aan mijn weerstand.

Rouwen
Twee jaar gelden werd ik gebeld door de verpleging dat mijn moeder een helder moment had. Meteen liet ik alles vallen en ben naar haar toe gegaan. We hadden weer echt verbinding en contact met elkaar. Ze stelde vragen en was geïnteresseerd in mij en mijn gezin. Het leek alsof mijn moeder even terug was. Wat had ik dat gemist! Het was een dubbel gevoel, fijn en pijnlijk tegelijk. Ik was heel blij dat ik weer even met haar kon praten. Tegelijk was ik me er bewust van dat ze morgen weer verdwenen zou zijn. Het was een vreemde ervaring die ik voor geen goud had willen missen. Nu realiseer ik me dat dat een soort afscheid was, straks gevolgd door een tweede afscheid als ze er niet meer is.

Medaille
Ik vertelde al dat ik in mijn jeugd soms opstandig was. Dat moet moeilijk zijn geweest voor haar. Ze had als alleenstaande ouder al genoeg te stellen met het zorgen voor een inkomen en het opvoeden van twee jonge kinderen.

Onze verbinding werd veel intenser nadat we allebei een persoonlijk ontwikkelingstraject doormaakten. Ik vond het heel inspirerend om te zien hoe mijn moeder op oudere leeftijd een nieuwe draai aan haar leven gaf. En ik ging haar levenswijsheid beter zien. Ze liet in haar gedrag en keuzes duidelijk zien wat voor haar belangrijk was. Ze ging nieuwe vaardigheden leren en stopte plotseling, na 50 jaar, met roken!

De bewondering die ik voel en de dankbaarheid voor wie mijn moeder voor mij is geweest, is één kant van de medaille. De pijn die ik voel als ik naar haar toe ga, dezelfde pijn die ik probeer te ontlopen met de gedachte dat ik liever niet op bezoek wil, is de andere kant van de medaille. Dankbaarheid en pijn zijn de twee zijden van dezelfde medaille. Ze gaan hand in hand. De liefde voor mijn moeder is belangrijk voor me, en daarom doet het pijn om haar te zien in haar huidige situatie. Maar daardoor ontstaat ook de bereidheid om die pijn te verdragen. Het één is onverbrekelijk met het ander verbonden.

Waardevolle opbrengsten
Door het zorgen voor mijn moeder heb ik ook hele waardevolle ervaringen opgedaan. Ik ben blij met de waarden die ze me heeft meegegeven in haar wijze van opvoeden. Ze gaf me altijd vertrouwen en veel ruimte om me te ontwikkelen tot wie ik nu ben. In het zorgen voor haar kan ik mijn dankbaarheid daarvoor vormgeven. Ik ben trots op mezelf dat ik die zorgzaamheid in me heb. Mijn zus en ik zijn een goed team, ondanks onze diversiteit. Het samen zorgen voor onze moeder heeft onze relatie verdiept.

Een ander gevolg van het mantelzorgen is dat ik de dingen die belangrijk voor me zijn niet meer uitstel. Een voorbeeld daarvan is motorrijden. Ik gebruik elke gelegenheid om met de motor te reizen zolang ik dat fysiek nog kan. En dingen die ik op mijn hart heb houd ik niet langer meer voor me. Ik spreek het uit. Door het mantelzorgen ben ik milder en vriendelijker voor mezelf geworden. En daar is mijn omgeving ook blij mee!

Ik zie bij mijn schoonouders ook dat ze steeds meer gezondheidsproblemen krijgen. Ook mijn vrouw is nu dus mantelzorger en we praten daar veel over. Zoals veel ouderen waren ook haar ouders er niet op voorbereid. Ze worden telkens overvallen door nieuwe stressvolle gebeurtenissen. Door de zorgen en stress die dat met zich meebrengt wordt het steeds moelijker voor ze om te kijken naar wat ze willen en wat nog wél kan.

De gebeurtenissen met mijn moeder en haar ouders hebben ons de kwetsbaarheid van het leven laten zien. Daardoor zijn we zelf meer bewust gaan nadenken over ons eigen proces van ouder worden en welke keuzes we daarin willen maken. Mijn vrouw en ik hebben daar gesprekken over en delen dat met onze dochters.

Inspiratie
Nadat mijn moeder in het verzorgingshuis ging wonen werd het voor mij en mijn zus rustiger als mantelzorgers. Het gaf mij ruimte om na te denken over de vraag waarom het plotseling ‘moeten’ zorgen voor mijn moeder me zo overviel. Hoe moest dat niet zijn voor al die andere mantelzorgers? Wordt het sommigen niet teveel? Lukt het hen wel om grenzen te stellen? Komen ze nog voldoende aan hun eigen wensen en verlangens toe?

In mijn beroep als coach en trainer begeleid ik mensen op hun weg naar wat zij belangrijk vinden in hun leven en werk. Bij cliënten zie ik vaak hun worsteling met de balans tussen hun draaglast en hun draagkracht. Hun aandacht en inspanningen zijn vooral gericht op het blijven volhouden in de (ijdele) hoop dat het een keer beter wordt.

De oplossingen worden vooral gezocht bij het verminderen van de draaglast. Er is helaas weinig oog voor het versterken van draagkracht en veerkracht. Ze blijven veel van zichzelf eisen en vragen weinig van anderen. Ze vinden het moeilijk om aandacht voor zichzelf te hebben. Ook ik was mezelf daarin tegengekomen als mantelzorger van mijn moeder.

Mijn persoonlijke ervaringen als mantelzorger zijn een inspiratiebron voor me geworden. Ik ben me er van bewust dat ik veel steun heb gehad aan de vaardigheden die ik in mijn vak heb geleerd. Nu geef ik trainingen en cursussen aan zorgprofessionals en aan mensen die voor een ander zorgen. En ik coach mantelzorgers die zich zwaar belast voelen, om ze te helpen uit hun ‘overleefstand’ te komen. Zodat ze weer vitaal en veerkrachtig met de zorgsituatie kunnen omgaan.

Gelukkig gaat het weer de goede kant op met mijn moeder. Haar gezondheid blijkt gelukkig nog heel robuust te zijn! Ik hoop snel weer bij haar op bezoek te gaan.

Richard Koekoek